Endometrioza- jak wykryć chorobę 2 milionów Polek?

Nie znane są przyczyny jej powstawania. W Polsce nie potrafimy jej skutecznie diagnozować ani systemowo leczyć. To właśnie endometrioza. Jak wykryć tą chorobę i z nią walczyć?

Słowo „walka” pojawia się nagminnie w relacjach pacjentek, kobiet, które od wielu lat zmagają się z tym schorzeniem. Walka z przewlekłym bólem, który może powodować endometrioza, Walka o diagnozę. W końcu walka o dostęp do leczenia operacyjnego.

Endometrioza – jak wykryć chorobę? Nie lekceważ objawów!

U zdrowej kobiety w trakcie cyklu miesiączkowego endometrium, czyli błona śluzowa wyścielająca macicę od wewnątrz, rozrasta się, a w trakcie miesiączki łuszczy i jest wydalana na zewnątrz organizmu. Natomiast w przebiegu endometriozy, z niewyjaśnionych dotąd powodów, krew miesiączkowa (zawierająca komórki endometrium) przedostaje się do jajowodów a stamtąd do jamy miednicy. Wędruje przypadkowo po różnych narządach a komórki endometrialne rozsiewają się  na przykład na powierzchni pęcherza moczowego, jajników, jelit czy otrzewnej. Komórki endometrium poza macicą zachowują się zgodnie z zasadami cyklu miesiączkowego – rosną a następnie krwawią. Powstają stany zapalne, tworzą się zrosty i guzki. Zdarza się, że komórki endometrium wędrują dużo dalej niż do jamy miednicy. Mogą nawet osiedlić się w płucach, przeponie czy w gałce ocznej. Jeżeli pojawią się w oku, to pacjentka może w trakcie miesiączki płakać krwawymi łzami.

Patologiczna obecność komórek endometrium w jamie miednicy u większości pacjentek (75%) daje szereg dotkliwych oznak.

Przede wszystkim w przebiegu endometriozy pacjentki zgłaszają problemy z miesiączkowaniem. Cykl staje się nieregularny a krwawienia miesiączkowe bardzo obfite. Miesiączce oraz okresowi jajeczkowania towarzyszy ból o różnym natężeniu, do obezwładniającego i uniemożliwiającego normalne funkcjonowanie włącznie. W Polsce ciągle jeszcze niestety pokutuje przeświadczenie, że miesiączka musi boleć. „Taka Twoja uroda”, „trzeba to przeczekać”, „to minie po zajściu w ciążę”- takie niestety komunikaty pacjentka może usłyszeć od innych  kobiet w swojej rodzinie, ale również od niektórych lekarzy. Tymczasem bardzo bolesny cykl menstruacyjny powinien być poważnym ostrzeżeniem, że w organizmie kobiety toczy się proces chorobowy.

Chorujące na endometriozę kobiety często są dotknięte uogólnionym  bólem całego brzucha. Wiąże się to z faktem, że ogniska endometrialne mogą być rozsiane po całej jamie miednicy i zasiedlać wiele narządów. Kobiety opisują ten ból w bardzo różny sposób. Potrafi być okalający lub promieniujący do pleców albo nóg. Imituje ból odcinka lędźwiowego kręgosłupa albo dysfunkcje jelit. Bardzo często objawy endometriozy są zresztą mylone z zespołem jelita nadwrażliwego, a pacjentka jest leczona na schorzenie, którego nie ma. Ból w przebiegu endometriozy ma różne nasilenie. Bywają pacjentki z bardzo rozsianymi, licznymi zmianami, które nie dają dolegliwości bólowych, a bywają i takie, które przy jednej, dwóch zmianach mają ataki bólu na granicy wytrzymałości. Kobiety nazywają ten rodzaj bólu przeszywającym, palącym, piekącym. Niektóre odczuwają dotkliwe kłucia i skurcze, inne punktowe pulsujące punkty w brzuchu.

Endometrioza może być także przyczyną problemów z pęcherzem moczowym. Jest to narząd, który także jest celem osiedlania się komórek endometrialnych. Mogą na nim powstać bolesne zrosty albo guzy. Stąd kobieta odczuwa ból przy oddawaniu moczu, może się pojawić krwiomocz i częste zakażenia układu moczowego.  Krew zresztą może wystąpić również w kale, ponieważ komórki endometrialne atakują jelita.

Endometrioza może dawać więcej objawów ze strony układu pokarmowego. U pacjentki pojawiają się biegunki, wzdęcia, zgaga, refluks, nudności a nawet wymioty.

Choroba może mieć negatywny wpływ na życie seksualne kobiety. Panie odczuwają ból podczas stosunku, a także po nim. Endometrioza odpowiada również za wiele przypadków niepłodności.

Zatem bolesny cykl miesiączkowy, bóle w obrębie miednicy i całe spectrum innych oznak powinny być sygnałem, że w organizmie kobiety rozwija się endometrioza. Jak wykryć chorobę u pacjentki, która zgłasza takie objawy?

Endometrioza – jak wykryć chorobę? Proste badania, trudne odpowiedzi.

Niestety wielu ginekologów w Polsce może przeoczyć objawy endometriozy oraz nie zdoła w jej kierunku zinterpretować wyników badań obrazowych.

Natomiast wywiad lekarski jest kluczowy w procesie diagnostyki tej choroby! Przypisywanie bólu i problemów podczas cyklu miesiączkowego jego „naturalnemu” przebiegowi w przypadku danej pacjentki bywa powodem, dla którego niektóre kobiety latami czekają na poprawną diagnozę. Kolejne badania i kolejne wizyty lekarskie nic nie wnoszą do procesu diagnostycznego. Panie dostają ciągle to inne leki przeciwbólowe, a choroba rozwija się nadal. Niektóre panie, cierpiące na objawy jelitowe, są kierowane do gastrologów, co tylko wydłuża czas oczekiwania na właściwe rozpoznanie. Odwiedzają gabinety urologów, internistów, nefrologów. Czas ucieka, a kobiety ciągle zgłaszają  dolegliwości.

Tymczasem endometriozę można w wielu przypadkach stwierdzić w powszechnym w gabinetach ginekologicznych USG. Wymaga to jednak doświadczenia w leczeniu tej choroby i niestety wielu lekarzy nie jest w stanie odczytać wyniku pod kątem endometriozy. Dlatego bardzo ważne jest, jeżeli kobieta ma niepokojące objawy, aby znaleźć doświadczonego lekarza. Panie posiłkują się opiniami z forów internetowych oraz licznych grup wsparcia. Coraz prężniej konsolidujący się społeczny ruch „endo babek”, uświadamia większej i większej   grupie kobiet, że ich dolegliwości mogą być związane z toczącym się w ich ciałach procesem chorobowym. Rzecz jasna nie jest to optymalna sytuacja. Każda kobieta powinna znaleźć pomoc u swojego lekarza. Niestety upłynie jeszcze dużo czasu, zanim wszyscy ginekolodzy nabiorą nowych kompetencji i wiedzy, aby diagnozować skomplikowaną chorobę jaką jest endometrioza. Jak wykryć chorobę, jeżeli obraz USG nie jest rozstrzygający?

Lekarz może wówczas skierować pacjentkę na badanie rezonansem magnetycznym przeprowadzanym w specjalnym protokole dla endometriozy. Pacjentka do takiego badania musi się z odpowiednim wyprzedzeniem przygotować. Przede wszystkim jelita muszą być odpowiednio oczyszczone. W tym celu na kilka dni przed rezonansem magnetycznym stosuje się  lekkostrawną  i ubogobłonnikową dietę. Pacjentka przyjmuje przez dwa dni specjalny preparat przeczyszczający. W dniu badania musi być na czczo.  Podaje się środek kontrastowy w postaci wlewki doodbytniczej a do pochwy wprowadza się tampon nasączony specjalistycznym żelem.

Jeżeli zarówno USG, jak i rezonans magnetyczny nie jest rozstrzygający, to może zostać przeprowadzona tak zwana laparoskopia zwiadowcza (ale odchodzi się już od tej metody), podczas której lekarz dokładnie ogłada narządy w jamie miednicy w poszukiwaniu nacieków, zrostów i guzków endometrialnych. Podczas laparoskopii zwiadowczej możliwe jest także pobranie próbek zmienionych chorobowo miejsc w celu wykonania badania histopatologicznego.

Endometrioza nie jest klasyfikowana jako nowotwór, ale rozwija się bardzo podobnie do niego- rozrasta się i  nacieka na narządy. Doświadczeni w leczeniu ednometriozy lekarze mówią nawet, że imituje ona w swoim wzrastaniu w ciele pacjentki nowotwór niezłośliwy, ale potrafi dawać objawy równie dokuczliwe jak złośliwy rak.

Endometrioza- jak wykryć chorobę? Potrzebne są zmiany!

Wiele kobiet latami czeka na diagnozę. Niestety  choroba w tym czasie nie próżnuje. Dlatego jakiekolwiek dolegliwości bólowe w układzie rozrodczym i w obrębie miednicy muszą być zgłaszane lekarzowi. To prawda, że nie zawsze pacjentce czy nawet lekarzowi przyjdzie na myśl diagnoza: endometrioza. Jak wykryć chorobę, skoro ciągle często pozostaje ona poza spektrum dociekań ginekologów? Nie wolno zgadzać się na rzeczywistość, w której ból przejmuje kontrolę nad życiem kobiety!

Na szczęście wiele w tej kwestii zmienia się w ostatnim czasie. Rośnie świadomość wśród lekarzy. Ale również kobiety coraz głośniej domagają się znalezienia przyczyny swoich dolegliwości, obalając mit, że „taka twoja uroda”.