Nagłówek strony
Treść główna
Nowotwór złośliwy może rozwinąć się w każdym miejscu w ciele człowieka, w tym w jamie ustnej. Diagnoza „rak policzka” jest szokującą informacją dla pacjenta. Niepokojowi związanemu z samym wystąpieniem choroby onkologicznej towarzyszy strach dotyczący lokalizacji raka. Policzki to przecież część naszej twarzy. Dodatkowo nowotwór w jamie ustnej jest widoczny gołym okiem, namacalny, nie sposób zapomnieć o jego obecności.
Rak policzka, niestety, jest nowotworem o złych rokowaniach. Jego objawy są tak niespecyficzne, że chorzy przez długi czas je ignorują, próbują leczyć domowymi sposobami albo przypisują niegroźnym aftom czy nadżerkom. W efekcie trafiają do lekarza, gdy rak policzka jest już zaawansowany, co znacznie obniża perspektywy wyleczenia.
Dlatego z jednej strony rola profilaktyki jest bardzo istotna, z drugiej zaś – szybkie reagowanie na pojawiąjące się zmiany. To nam może uratować zdrowie, a nawet życie.
Jak nie przeoczyć wczesnych objawów raka? Co powinno wzbudzić naszą czujność? Jak wygląda leczenie?
Objawy raka policzka przez długi czas mogą uśpić czujność pacjenta, a niekiedy nawet lekarza, ponieważ przypominają zapalenie w jamie ustnej. Tymczasem żadnej zmiany w obrębie śluzówki jamy ustnej nie wolno lekceważyć. Dlatego koniecznie trzeba zgłosić się do lekarza, jeżeli obserwujemy u siebie:
Rak policzka ma tendencję do wytwarzania przerzutów. Może naciekać na kość żuchwy, język czy podniebienie. Często rozprzestrzenia się w regionalnych węzłach chłonnych, ale powoduje tez przerzuty dalsze (do płuc, wątroby). Wystąpienie przerzutów znacznie obniża rokowania. Dlatego niepokojące zmiany trzeba jak najwcześniej zgłosić lekarzowi. Często patologiczne guzki i owrzodzenia zwracają uwagę stomatologa podczas rutynowej wizyty. Z podejrzanymi zmianami na policzku pacjent powinien udać się do laryngologa.
Na policzku w zdecydowanej większości rozwija się rak płaskonabłonkowy. Trzeba podkreślić, że nowotwory jamy ustnej występują bardzo rzadko i najczęściej atakują język oraz dno jamy ustnej. W Polsce notuje się około 1000 przypadków rocznie. Raki policzka mają niewielki udział w tej liczbie, ale są bardzo niebezpieczne.
W procesie rozpoznawania raka policzka bardzo ważną rolę odgrywa sam pacjent. Oczywiście nie jest on sam w stanie stwierdzić, czy zmiana w jamie ustnej ma charakter nowotworowy, tym bardziej, że często mylona jest z nadżerką czy stanem zapalnym. Nie każde owrzodzenie czy guzek na policzku to rak. Ale nie można z góry wykluczyć takiej możliwości, dlatego kluczowe jest nieignorowanie dolegliwości.
Niepokojąca zmianę może zauważyć stomatolog, ortodonta czy laryngolog w trakcie rutynowych wizyt. Natomiast z podejrzeniem niepokojących zmian najlepiej udać się właśnie do laryngologa. Jest to specjalista posiadający bardzo dużą wiedzę w zakresie chorób jamy ustnej.
Do potwierdzenia, czy zmiana w jamie ustnej to rak policzka, konieczne jest wykonanie biopsji i przeprowadzenie badania histopatologicznego. Dodatkowo lekarz może zlecić USG węzłów chłonnych (przy podejrzeniu, że rak policzka dał przerzuty regionalne). Procedury obrazowe, takie jak rezonans magnetyczny czy tomografia komputerowa, pozwolą zaś ustalić dokładny rozmiar guza i jego lokalizację oraz stopień zaawansowania.
Standardowo w procesie onkologicznym wykonuje się także RTG klatki piersiowej, zaś w razie podejrzenia przerzutów odległych do innych narządów – MRI albo tomografię jamy brzusznej.
Zaplanowanie leczenia konkretnego przypadku raka policzka należy do interdyscyplinarnego zespołu, w skład którego wchodzą onkolodzy, laryngolog oraz radiolog.
Zasadniczo trzy ścieżki terapeutyczne mają zastosowanie, gdy zaatakował nas rak policzka:
Rokowania w przebiegu raka policzka nie należą do optymistycznych, ponieważ bardzo często nowotwór wykrywany jest w zaawansowanym stadium. O ile wczesne postacie raka, w których radykalne wycięcie jest możliwe, dają aż 90% szans na 5-letnie przeżycie, o tyle w postaciach zaawansowanych, kiedy rozmiar zmiany przekracza 4 cm- rokowania spadają do 40%. Ponadto rak policzka ma tendencję do nawracania.
Czynnikiem ryzyka rozwoju raka policzka jest palenie papierów. W dymie papierosowym znajduje się ponad 40 rakotwórczych substancji. Dodatkowo ich ekspozycja na narządy jamy ustnej jest bezpośrednia. Palacze mają aż 7 krotnie zwiększone ryzyko zachorowania na rak policzka w porównaniu do osób niepalących!
Także nadużywanie wysokoprocentowego alkoholu przyczynia się do powstania choroby. Trzeba pamiętać, że równoczesne picie alkoholu i palenie papierosów tworzy wręcz mieszankę wybuchową. Alkohol rozpuszcza wiele kancerogennych substancji z dymu papierosowego, przez co mają one jeszcze łatwiejszą drogę do przenikania do tkanek w naszym organizmie.
Przewlekłe podrażnienia śluzówki w jamie ustnej, np. wskutek źle dobranych protez czy aparatów ortodontycznych, mogą również zapoczątkować proces chorobowy. Podobnie jak nieprzestrzeganie podstawowych zasad higieny jamy ustnej, na przykład niemycie zębów (w wyniku czego namnażają się bakterie mogące wywoływać przewlekłe stany zapalne).
Do pewnego momentu rak policzka występował głównie u osób starszych – w szóstej i siódmej dekadzie życia. Niestety coraz częściej jest aktualnie diagnozowany u młodszych osób. Związane jest to z szerzącymi się zakażeniami wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV). Zarażenie HPV może bowiem powodować nowotwory jamy ustnej.
Biorąc pod uwagę najważniejsze czynniki ryzyka zachorowania na raka policzka, profilaktyka dotyczy zmian w naszym stylu życia. Trzeba rzucić palenie papierosów i nadużywanie alkoholu oraz dbać o właściwą pielęgnację jamy ustnej. Regularne sprawdzanie stanu naszych zębów, leczenie ubytków i okresowy przeglądy u stomatologa pozwolą na wykrycie zmian nowotworowych we wczesnym stadium.
Niestety rak policzka to nowotwór, który skłania nas do odwiedzenia lekarza dopiero, kiedy jest już w zaawansowanym stadium. Znacznie spadają wówczas szanse na wyleczenie. Należy mieć świadomość objawów. Fundacja Dobro Powraca otacza opieką także chorych na złośliwe nowotwory jamy ustnej. Organizacja dostarcza wiedzy, pomocy finansowej. Prowadzi program NiePrzewlekaj nakierowany na wczesną diagnostykę chorób cywilizacyjnych i przewlekłych. Warto trzymać rękę na pulsie i edukować się w zakresie metod diagnostycznych i leczenia. Na stronie internetowej fundacji www.dobropowraca.pl znajduje się baza wiedzy w zakresie schorzeń, których objawy mogą być niespecyficzne, ale wskazujące na groźne nowotwory. W bazie artykułów fundacji znajdują się również informacje dotyczące innych raków jamy ustnej.
Choroby autoimmunologiczne są wynikiem błędnego działania układu odpornościowego, który normalnie broni organizm przed infekcjami i innymi zagrożeniami. W przypadku chorób autoimmunologicznych, układ odpornościowy zaczyna mylić własne komórki i tkanki organizmu z obcymi czynnikami i atakuje je.
Choć trudno jest znaleźć pozytywne strony w poważnej chorobie, niektórzy ludzie doświadczają pozytywnych zmian lub przekształceń w wyniku swojego doświadczenia.
Poważna choroba może być wyjątkowo trudnym doświadczeniem, dla niektórych może również stanowić impuls do pozytywnych zmian i rozwoju osobistego. Kluczowe jest znalezienie wsparcia, zarządzanie emocjami i staranie się dostrzec te pozytywne aspekty, które mogą wyniknąć z trudnego doświadczenia.
Każdego dnia w Polsce 10 kobiet dowiaduje się, że wykryto u nich nowotwór złośliwy jajnika. Rak jajnika jest chorobą niezwykle podstępną, przez długi czas nie daje żadnych objawów, przez co u większości kobiet diagnozowany jest w zaawansowanym stadium. Bardzo negatywnie wpływa to na rokowania pacjentek.
