Treść główna

Piodermia zgorzelinowa

Piodermia zgorzelinowa (Pyoderma gangraenosum)

Mówi się, że choroby autoimmunologiczne „chadzają często parami”. Przykładem takiej sytuacji jest współwystępowanie z niektórymi z nich piodermii zgorzelinowej. To schorzenie towarzyszy również innym chorobom układowym, poważnym chorobom wątroby, tkanki łącznej, hematologicznym i nowotworowym. Piodermia zgorzelinowa może również rozwijać się jako samodzielna, izolowana jednostka chorobowa.

To bardzo ciężka choroba dermatologiczna, której leczenie przebiega przewlekle. Piodermia zgorzelinowa ma ponadto tendencję do nawracania. Charakteryzuje się powstawaniem rozległych i bolesnych owrzodzeń. Schorzenie w istotny sposób obniża jakość życia pacjenta, ponieważ objawy są dotkliwe, a leczenie trwa bardzo długo (średnio rok). Choroba nie występuje często. Statystycznie jedna osoba na sto tysięcy zapada na piodermię zgorzelinową.

Jakie są objawy choroby? Jak przebiega leczenie i jak wyglądają rokowania?

Piodermia zgorzelinowa – przebieg choroby

Piodermia zgorzelinowa jest tajemniczą chorobą. Nie są do końca jasne przyczyny jej powstawania. Nie wywołuje jej żadna bakteria czy wirus. Lekarze uważają, że rozwój schorzenia może być związany z  zaburzeniami  układu odpornościowego oraz przewlekłym stan zapalny i nadmierną na niego reakcją organizmu.

Przed rozwinięciem się choroby dochodzi u pacjenta do uszkodzeń skórnych z zupełnie innych powodów. Skóra mogła ulec otarciu, oparzeniu, odmrożeniu, ukąszeniu przez owada czy skaleczeniu. W standardowych warunkach niewielkie podrażnienia to coś, z czym można by było sobie łatwo poradzić. Natomiast piodermia zgorzelinowa sprawia, że sytuacja mocno się komplikuje.

W miejscu rany pojawia się bowiem czerwony, zapalny guzek, krosta albo pęcherzyk. Może się wydawać, że to czyrak, ale zmiana po pewnym czasie ulega rozpadowi. Tworzy się rozległe owrzodzenie, które:

  • raptownie szerzy się obwodowo
  • powoduje ból
  • powoduje obrzęk
  • jest głębokie i wyraźnie odgraniczone od reszty skóry
  • ma ciemnoczerwone brzegi
  • po wygojeniu się, tworzy się ponownie
  • piorunująco się rozwija, nieleczone powoduje odsłonięcie mięśni, powięzi, nerwów i kości
  • najczęściej pojawia się na kończynach dolnych, ramionach, pośladkach, tułowiu, w okolicy głowy i szyi
  • pozostawia po sobie blizny
  • powoduje martwicę skóry
  • powoduje naciek zapalny
  • może rozwinąć się w ranie pooperacyjnej
  • może wydzielać niewielką ilość płynu surowiczego (po zakażeniu bakteriami wydzielina przeradza się w ropną)

Przy wystąpieniu objawów należy niezwłocznie udać się do lekarza. Leczeniem zmian na skórze co do zasady zajmuje się dermatolog. Natomiast piodermia zgorzelinowa często współwystępuje z innymi chorobami, więc potrzebna będzie współpraca interdyscyplinarnego zespołu, aby skutecznie poprawić stan zdrowia pacjenta.

Piodermia zgorzelinowa diagnostyka

Piodermia zgorzelinowa – choroby współistniejące

Piodermia zgorzelinowa bardzo często rozwija się u pacjentów cierpiących na wybraną grupę chorób. Dzieje się tak w około połowie przypadków. Piodermia krostkowa, wrzodziejąca lub pęcherzowa współwystępuje przy schorzeniach układowych. Natomiast piodermia zgorzelinowa bujająca pojawia się samoistnie, nie manifestuje się wraz z innymi chorobami. Choroba może pojawić się w jednym miejscu na ciele, ale nie jest to regułą (na przykład schorzenie jest w stanie zaatakować obie dłonie, czy wystąpić na lewej i prawej nodze).

Jakie są najczęstsze choroby, z którymi współwystępuje piodermia zgorzelinowa?:

  1. Choroby hematologiczne i złośliwe nowotwory – rak jelita grubego, sutka, płuca, chłoniaki, białaczka
  2. Choroby wątroby– przewlekłe zapalenie, marskość, stwardniające zapalenie dróg żółciowych
  3. Choroby układu pokarmowego – wrzodziejące zapalenie jelita, polipy i uchyłki jelit, choroba Leśniowskiego- Crohna
  4. Choroby tkanki łącznej i stawów – toczeń, choroba Behceta, reumatoidalne zapalenie stawów, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, zapalenie naczyń
  5. Cukrzyca
  6. AIDS
  7. Nadciśnienie tętnicze
  8. Otyłość

Fakt, że piodermia zgorzelinowa atakuje pacjentów chorujących na inne przewlekłe i poważne schorzenia, stwarza wiele wyzwań związanych z samym leczeniem. Ustabilizowanie choroby podstawowej jest bowiem konieczne przy walce z piodermią. Ponadto chory zostaje obciążony dodatkowym schorzeniem, co wpływa negatywnie na jakość jego życia, w wymiarze fizycznym i psychicznym. Co więcej nie ma stałego związku między chorobami układowymi a piodermią. Rozwija się u wybranych chorych, ale nie wiadomo, dlaczego atakuje konkretną osobę.

Piodermia zgorzelinowa

Piodermia zgorzelinowa najczęściej rozwija się między 24 a 54 rokiem życia, częściej u kobiet niż u mężczyzn. Ale może również zaatakować w dzieci i seniorów, chociaż u najmłodszych pacjentów występuje rzadko. U dzieci w zdecydowanej większości przypadków przebiega wraz z chorobą współistniejącą.

Lekarzem zajmującym się piodermią jest dermatolog, ale styczność z choroba będą mieli także inni lekarze, prowadzący leczenie chorób podstawowych- reumatolodzy, gastrolodzy, onkolodzy, pediatrzy oraz lekarze pierwszego kontaktu.

Piodermia zgorzelinowa – diagnostyka i leczenie

Lekarz ustala rozpoznanie na podstawie objawów klinicznych, nie jest potrzebna biopsja i analiza histopatologiczna. Nie istnieją również badania laboratoryjne, które byłyby użyteczne, jeżeli u pacjenta rozwinęła się piodermia zgorzelinowa. To czyni z piodermii zgorzelinowej schorzenie dość wyjątkowe, bo diagnoza oparta jest wyłącznie na rozpoznaniu klinicznym i wykluczeniu innych chorób.

Z punktu widzenia diagnostyki proces jest więc dość prosty, a rozpoznanie można postawić podczas wizyty u dermatologa. Co prawda niekiedy może zachodzić podejrzenie innego schorzenia –  rumienia guzowatego, jednak obraz kliniczny tej choroby jest inny, m.in. zmiana nie ulega rozpadowi i nie tworzy owrzodzeń. W niewielu przypadkach zachodzi potrzeba pogłębionej diagnostyki różnicowej w postaci biopsji.

Przy występowaniu piodermii zgorzelnowej z inną chorobą układową, kluczowe dla procesu leczenia jest ustabilizowanie schorzenia podstawowego. Nie jest to w niektórych przypadkach łatwe, ponieważ choroby przewlekłe mogą przebiegać z okresami zaostrzeń, a część z nich jest nieuleczalna. Jeżeli chorobę podstawową uda się wyleczyć, to będzie to miało pozytywny wpływ na przebieg i terapię piodermii. Rokowania są wówczas pomyślne.

Czasami wystąpienie piodermii jest sygnałem do poszukiwania chorób układowych u pacjentów, którzy nie są zdiagnozowani. Chorych bada się wówczas pod kątem chorób hematologicznych oraz jelitowych.

Samą piodermię zgorzelinową leczy się miejscowo. Proces terapeutyczny sprowadza się do pielęgnowania owrzodzeń. Lekarz zaleci pacjentowi odpowiednie opatrunki. Stosuje się maści do podania na skórę (z azotanem srebra) oraz antybiotyki zapobiegające nadkażaniom bakteryjnym.

Opcjonalnie stosuje się leczenie ogólne:

  1. Sterydy
  2. Cyklosporyna
  3. Prednizon
  4. Azatiopryna
  5. Talidomid
  6. Immunoglobuliny
  7. Antagoniści TNF-a (przy reumatoidalnym zapaleniu stawów oraz chorobie Leśniowskiego-Crohna)

Zastosowane leczenie wraz z ustabilizowaniem choroby podstawowej przynosi zazwyczaj dobre wyniki. Nie wolno lekceważyć piodermii, a w procesie leczenia trzeba być konsekwentnym. Nieleczona choroba może rozwinąć się w stan przednowotworowy.

Leczenie może trwać kilka miesięcy. Niestety efekt kosmetyczny może nie być zadowalający, ponieważ piodermia zgorzelinowa pozostawia na skórze blizny i przebarwienia.

Piodermia zgorzelinowa

Proces leczenia piodermii zgorzelinowej może być dla pacjenta trudny, zwłaszcza jak cierpi na inne choroby układowe. Wystąpienie dwóch chorób w tym samym czasie niesie ze sobą wiele wyzwań. Fundacja Dobro Powraca otacza opieką pacjentów ze schorzeniami przewlekłymi. Na stronie internetowej fundacji znajduje się obszerna baza wiedzy dotycząca profilaktyki i leczenia. Można także skorzystać ze wsparcia fundacji przy organizowaniu pomocy finansowej. Przewlekle chorowanie może się wiązać z dużymi wydatkami. Stąd Podopieczni fundacji mogą skorzystać z wielu bezpłatnych narzędzi, aby pozyskać dodatkowe środki na walkę z chorobą.

 

2024-05-12

Insulinooporność – to musisz wiedzieć!

Insulinooporność to stan, w którym komórki organizmu stają się mniej wrażliwe na działanie insuliny, hormonu produkowanego przez trzustkę. Insulina pełni kluczową rolę w regulacji poziomu glukozy we krwi, umożliwiając jej przenikanie z krwi do komórek, gdzie może być wykorzystana jako źródło energii. Gdy komórki stają się insulinooporne, trzustka musi produkować większe ilości insuliny, aby utrzymać odpowiedni poziom glukozy we krwi. W rezultacie poziom insuliny we krwi staje się podwyższony, co może prowadzić do rozwoju cukrzycy typu 2 oraz innych problemów zdrowotnych.

2024-05-09

Choroby neurodegeneracyjne

Choroby neurodegeneracyjne to grupa chorób, które prowadzą do postępującej degeneracji i śmierci neuronów w różnych obszarach mózgu oraz w niektórych przypadkach rdzenia kręgowego. Te choroby prowadzą do stopniowego pogorszenia funkcji neurologicznych, co objawia się różnymi deficytami funkcjonalnymi, takimi jak utrata pamięci, trudności z ruchem, zmiany osobowości i innych funkcji poznawczych.

 
Skip to content