Astma sercowa (dychawica sercowa)- duszności, które wybudzają ze snu!
Astma sercowa to potocznie określenie napadowych duszności, które towarzyszą chorobom układu krążenia. Napady występują zazwyczaj w nocy albo nad ranem w pozycji leżącej.
Astma sercowa spowodowana jest niewydolnością lewej komory serca, co prowadzi do zastoju krążenia krwi w krążeniu płucnym i żyłach płucnych. Jest to zatem stan wtórny do niewydolności lewej komory sercowej..
Potoczna nazwa choroby może być myląca. Dychawica sercowa nie jest bowiem rodzajem astmy (choroby dróg oddechowych), ani choroby o podłożu zapalanym. Jest związana z występowaniem płynu w płucach oraz niewydolnością serca. Używanie leków na astmę przy dychawicy sercowej nie pomoże też złagodzić objawów choroby (chociaż astma sercowa bywa błędnie diagnozowana jako astma oskrzelowa), a nawet może je pogorszyć. Termin „astma sercowa” po raz pierwszy użył w 1833 roku lekarz, James Hope. Chciał jednak poprzez tą nazwę opisać niedostateczne natlenienie krwi i uczucie braku oddechu towarzyszące dychawicy. Zatem astma dróg oddechowych i astma sercowa to dwie różne choroby, o innym podłożu.
Astma sercowa – objawy
Astma sercowa może powodować szereg niepokojących objawów. Jakie to symptomy?
Raptowne wybudzenia ze snu spowodowane ciężkim, nagłym epizodem duszności, który towarzyszy zarówno wdechowi, jak i wydechowi
Duszności samoistnie mijają po około poł godzinie, po zmianie pozycji z leżącej na siedzącą
Zimne poty
Sinica w przypadku wielu ataków podczas jednej nocy
Krew inne substancje występująca w plwocinie
Zmęczenie, zwłaszcza po niewielkim wysiłku
Świszczący oddech
Problemy z zaczerpnięciem oddechu
Suchy, uporczywy kaszel
Uczucie splątania, omdlewania
Ból w klatce piersiowej ustępujący po wyciszeniu się
Wrażenie ciężkości pod mostkiem
Bladość skóry
Zimne stopy i ręce, chłodne nogi
Duszności występujące po posiłku
Ogólny spadek wydolności wysiłkowej
Duszności występujące w sytuacji stresowej
Wrażenie zachłyśnięcia się podczas ataku duszności
Brak apetytu
Nudności
Przyrost masy ciała wraz z zatrzymaniem wody w organizmie
Obrzęk w obrębie kończyn dolnych
Nieregularne, przyspieszone bicie serca
Zaobserwowanie u siebie niepokojących objawów jest wskazaniem do pilnej wizyty lekarskiej.
Astma sercowa – diagnostyka
W procesie diagnostycznym dychawicy sercowej niezbędna jest konsultacja kardiologiczna. Już podczas osłuchiwania pacjenta, lekarz słyszy rzężenia, szmery, furczenia i świsty nad płucami. W razie potrzeby kardiolog może skierować chorego na spirometrię.
Inne badania wykonywane przy rozpoznawaniu choroby obejmują:
EKG spoczynkowe- mierzy impulsy elektryczne podczas bicia serca
Testy wysiłkowe na bieżni wraz z zapisem EKG- badają czynności oddechowe
Echokardiogram – analiza ultrasonograficzna sprawdzająca, z jaką prędkością serce pompuje krew
Rezonans magnetyczny serca (MRI) pozwala na bardzo dokładne obrazowanie przepływu krwi, pracy serca, zmian w osierdziu czy prawidłowości zamykania się zastawek mięśnia sercowego
CT (angiografia tomografii komputerowej) – mapowanie struktury serca za pomocą obrazów 3D
RTG klatki piersiowej – w celu wykluczenia innych przyczyn niż astma sercowa
Bardzo duże znaczenie diagnostyczne ma rozróżnienie astmy sercowej z astmą oskrzelową. Błędne zakwalifikowanie objawów pacjenta jako astma oskrzelowa może bowiem prowadzić do wdrożenia niewłaściwego leczenia. Naraża to chorego na „maskowanie” się astmy sercowej wskutek przyjmowania leków na astmę oskrzelową. Jeżeli pacjent będzie długo zażywał preparaty rozszerzające oskrzela, to może to doprowadzić u niego do zwiększenia ryzyka sercowo- naczyniowego.
Jak się różnicuje astmę sercową z astmą oskrzelową? Astma sercowa występuje u starszej populacji osób, niż astma oskrzelowa, na którą mogą chorować nawet dzieci. Statystycznie, astma sercowa pojawia się najczęściej u pacjentów powyżej 65 roku zycia. Natomiast w astmie oskrzelowej szczyt zachorowań obserwuje się u dzieci.
Świszczący oddech jest bardzo charakterystyczny dla astmy sercowej. Podobnie jak zastój płynu w płucach stwierdzany podczas badań.
Ocena tonów płucnych w badaniu stetoskopem pozwala uchwycić symptomy swoiste dla astmy sercowej. Lekarz może usłyszeć trzaski, kiedy powietrze próbuje się przedostać przez wypełnione płynem drogi oddechowe. Pojawia się również tak zwany „dźwięk trzeciego serca”. Jest to zjawisko, kiedy dwóm fizjologicznym uderzeniom serca towarzyszy uchwytny wibrujący dźwięk.
Astma sercowa– leczenie
Astmy sercowej nie leczy się w odosobnieniu. Aby skutecznie z nią walczyć, należy opanować i ustabilizować chorobę podstawową, która doprowadziła do niewydolności serca. Najczęściej u pacjenta występuje:
zapalenie mięśnia sercowego,
wady serca,
choroba wieńcowa,
nadciśnienie tętnicze,
arytmia
cukrzyca
przebyty zawał serca
problemy z zastawką serca
otyłość
zaburzenia rytmu serca
W terapii niewydolności mięśnia sercowego zastosowanie ma szereg leków. Mają one na celu poprawę pojemności serca oraz obniżenie ciśnienia krwi. Działanie tych leków może zredukować także natężenie astmy sercowej, ponieważ choroba podstawowa jest stabilizowana.
Jakie leki stosuje się przy niewydolności serca? Najczęściej są to beta-blokery, leki na nadciśnienie, digoksyna, azotany, diuretyki.
Po ustabilizowaniu choroby podstawowej, astma sercowa może być leczona w sposób przewlekły albo w momencie wystąpienia zaostrzeń. Wszystko zależy od oceny stanu zdrowia pacjenta i pozostaje w gestii lekarza kardiologa. Astma sercowa może być leczona jako przy użyciu:
leków moczopędnych
beta-blokerów
inhibitorów konwertazy angiotensyny
Dodatkowo pacjent powinien wprowadzić zmiany w stylu zycia. Przede wszystkim należy ograniczyć spożycie sodu do maksymalnie 3g na dobę. Ma to na celu redukcję procesu zatrzymywania się wody w organizmie. Głównym źródłem sodu w naszej diecie jest oczywiście sól. Sód znajduje się również w wędzonym mięsie, konserwach, serze czy solonych orzeszkach. Polacy solą jedzenie na swoim talerzu na potęgę! Spożywamy dziennie dwa razy więcej sodu niż wynoszą zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia. U zdrowego człowieka nie powinno ty być więcej niż 5 gramów na dobę (spożycie łączne- soli i tak zwanej soli ukrytej, znajdującej w przeróżnych dodatkach do żywności). To jedna płaska łyżeczka do herbaty. Przy astmie sercowej ta łyżeczka kurczy się prawie o połowę. Najlepiej, aby solniczka nie była w ogóle dostępna na stole podczas spożywania posiłków. Mniejsza jest wówczas pokusa, aby je dodatkowo dosalać. Dobrym sposobem jest używanie zamiast soli ziół i przypraw przy gotowaniu posiłków. Organizm jest się w stanie dość szybko odzwyczaić od nadmiernie słonego smaku. Po stronie pacjenta muszą być jednak podejmowane konsekwentne i świadome działania.
Bezwzględnie należy zaprzestać palenia papierosów oraz nadużywania alkoholu.
Osoby otyłe powinny zadbać o prawidłową masę ciała, co przynosi wiele korzyści, w tym także przyczynia się do zmniejszenia zatrzymywania wody w organizmie.
Pacjent musi tez zadbać o regularną aktywność fizyczną.
Co robić w przypadku wystąpienia ataku duszności?
Napad duszności w przebiegu astmy sercowej może być bardzo gwałtowny i o dużym natężeniu. Chory nierzadko wpada w panikę i jest zdezorientowany. Dodatkowo ataki najczęściej zdarzają się w nocy. Wybudzony ze snu chory może być zestresowany i zagubiony. Rada „weź głęboki oddech i nie panikuj” nie znajduje w takiej sytuacji zastosowania, ponieważ pacjent nie może swobodnie oddychać!
Warto skorzystać w momencie ataku duszności z następujących wskazówek:
Nie próbuj się kulić, kłaść na boku, etc., ale usiądź na brzegu łóżka
Spuść nogi swobodnie wzdłuż krawędzi łóżka
W miarę możliwości wyprostuj się
Nie wstawaj, nie próbuj chodzić
Jeżeli jesteś z inną osobą – niech otworzy ona okno i zapewni dopływ świeżego powietrza do pomieszczenia
Przez około 30 minut uważnie się obserwuj i czekaj na ustąpienie objawów
Jeżeli objawy nasilają się – wezwij pogotowie
Jeżeli zaczniesz odksztuszać krew albo wydzielinę w innym kolorze – wezwij pogotowie
Jeżeli zaobserwujesz u siebie sinicę (fioletowy albo niebieski odcień na skórze) – wezwij pogotowie
Choroby układu oddechowego są jednymi z najczęściej występujących chorób. Ze względu na bardzo ważną rolę układu oddechowego, jego wpływu na inne układy i narządy w organizmie, konsekwencje chorób układu oddechowego mogą poważnie zagrażać zdrowiu i życiu.
Dychawica oskrzelowa, czyli astma, zatacza coraz szersze kręgi – więcej i więcej ludzi na świecie choruje. Na całym świecie jest już ponad 300 milionów pacjentów, a przez kolejne kilka lat liczba to urośnie o kolejne 100 milionów
Rozwój medycyny oraz zmiany społeczno-ekonomiczne przebiegające w dużej części świata spowodowały, że w ciągu kilku ostatnich pokoleń więcej zgonów następuje z powodu chorób przewlekłych niż ostrych chorób zakaźnych.
Informujemy, iż w celu realizacji usług dostępnych w naszym serwisie, optymalizacji jego treści, dostosowania serwisu do Państwa indywidualnych potrzeb oraz wyświetlania, personalizacji i mierzenia skuteczności reklam w ramach zewnętrznych sieci reklamowych, korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na urządzeniach końcowych użytkowników. Pliki cookies można kontrolować za pomocą ustawień swojej przeglądarki internetowej. Dalsze korzystanie z naszego serwisu internetowego, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż użytkownik akceptuje stosowanie plików cookies. Więcej informacji zawartych jest w Polityka prywatności serwisu