Koordynator ds. dostępności – doświadczam, więc zmieniam
Nazywam się Gabriela Kwarta, 10 lat temu usłyszałam diagnozę: stwardnienie rozsiane. Doświadczenie choroby uświadomiło mi, z jak wieloma ograniczeniami spotykają się osoby z różnymi dysfunkcjami. Nie tylko na poziomie swojej fizyczności, ale również na poziomie systemu, w którym funkcjonują.
Świat zmienia się szybko. Ale tym razem nie o technologii mowa, ale o temacie dostępności. Jeszcze kilkanaście lat temu na ulicy trudno było spotkać osobę z niepełnosprawnością. Nic dziwnego – cóż miałaby robić w przestrzeni publicznej? Dodajmy: niedostosowanej przestrzeni. Trudności w poruszaniu się transportem publicznym, z komunikacją, z dostępem do informacji i dodatkowo brak oferty i rozwiązań architektonicznych – to tylko kilka problemów, z którymi spotykali się tacy odbiorcy. Jednak w 2019 roku pojawiły się ustawy prawne, które diametralnie zmieniły sytuację. W najważniejszych sferach: administracji, edukacji i kultury, świat otworzył się na osoby ze szczególnymi potrzebami.
Kim są Osoby ze szczególnymi potrzebami i o jakich ustawach mowa?
Pracując w Fundacji Good Culture, która szkoli kadry z sektora kultury i edukacji, podjęłam wymagające wyzwanie. Przeszłam kurs na koordynatora ds. dostępności i zaczęłam szkolić różne instytucje z tematu dostępności. Co to znaczy? Tłumaczę uczestnikom, jak spełnić wymagania ustawy o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami z dnia 19 lipca 2019 r. oraz ustawy o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych z dnia 4 kwietnia 2019 r. Obydwie ustawy opisują jak pracować z osobami ze szczególnymi potrzebami. Czyli z osobami z dysfunkcjami wzroku, słuchu, ruchu, zaburzeniami psychicznymi, osłabionych chorobami, wiekiem lub aktualną życiową sytuacją.
Szkolenia z dostępności- tematyka i zakres
Temat dostępności dotyczy trzech aspektów funkcjonowania. Wyróżniamy dostępność architektoniczną, komunikacyjno-informacyjną i cyfrową. I właśnie wokół tych tematów oscylują szkolenia. Uczestnicy uczą się, jak zapewnić wszystkim odbiorcom komfortową przestrzeń i obsługę. Poznają zasady savoir-vivre, sposoby komunikacji (ETR, prosty język, podstawy języka migowego) oraz innowacyjne nowinki technologiczne. Podczas nieco bardziej zaawansowanych warsztatów uczymy się, jak tworzyć napisy lub audiodeskrypcję do filmów. A ponieważ niemal wszystkie instytucje prowadzą dziś swoje kanały w mediach społecznościowych i publikują na stronach www, rozmawiamy również o zasadach publikowania dostępnych grafik, filmów i tekstów.
Jeśli zastanawiasz się, czy takie szkolenia mają szansę cokolwiek zmienić – spieszę z odpowiedzią: tak! Większość instytucji publicznych posiada obecnie całkiem sprawne mechanizmy obsługi klientów ze szczególnymi potrzebami. W urzędach pojawiły się pętle indukcyjne. Szkoły oferują pomoc psychologiczną dzieciakom z zaburzeniami rozwojowymi, jak spektrum autyzmu czy zespół Aspergera. Instytucje kultury, takie jak muzea, galerie, biblioteki i domy kultury mają szeroką ofertę zajęć dostosowanych do potrzeb osób z niepełnosprawnościami.
Ty też możesz zostać koordynatorem dostępności
W każdej instytucji publicznej musi być wyznaczona jedna osoba, która będzie pełnić funkcję koordynatora dostępności. Aby dowiedzieć się, jak dobrze spełnić taką rolę warto przejść odpowiedni kurs. Zazwyczaj takie kursy są organizowane przez różne fundacje, są płatne i kończą się wydaniem odpowiedniego certyfikatu. Wiele przydatnych informacji znajduje się także na Forum Koordynatorów i Koordynatorek Dostępności.
Nie interesuje Cię taka praca? Nic nie szkodzi. Jeśli charakteryzujesz się wrażliwością na potrzeby innych i zależy Ci na tym, aby poszerzać świadomość ludzi wokół Ciebie – po prostu to rób. Udzielaj się w fundacjach, takich jak Fundacja Dobro Powraca. Rozmawiaj z bliskimi i przełamuj stereotypy. Bierz udział w dostępnych wydarzeniach i udzielaj informacji zwrotnych organizatorom.
Twoje doświadczenie ma znaczenie. To ono staje się podstawą kolejnych korzystnych zmian w zakresie dostępności.
Nazywam się Jakub Moroziński. Gram na gitarze klasycznej. Diagnozę o stwardnieniu rozsianym dostałem w listopadzie 2022 roku. W tamtym momencie pomyślałem, że będzie to koniec mojej pasji, na szczęście schorzenie nie wykluczyło mnie jeszcze z zawodu i grania na instrumencie.
Pasja, pozytywne nastawienie i chęć czerpania z życia ile to możliwe, to moje główne priorytety. Cieszę się z każdego danego mi dnia, spełniam marzenia i pomagać innym. Zależy mi na szczęściu bliskich.
"Kiedy jest najciemniej, wtedy błyska znowu nadzieja". – J. R. R. Tolkien
Nazywam się Zofia Detlaff i jestem konsultantem kryzysowym oraz doradcą zawodowym. Od dziecka choruję m.in. na padaczkę i hemofilię, a od 3 lat jestem osobą z niepełnosprawnością fizyczną.